کد مطلب:90317 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:132
واژه ها اسر: برده كردن، به اسیری درآوردن (مص م) بردگی، اسیری (امص). فداء: دادن پولی یا چیزی، برای نجات خویشتن یا دیگری، آنچه كه اسیران برای نجات خود دهند، سربها. ترجمه: دنیا آنها را به اسارت درآورد، اما آنها با پرداخت فدا خود را نجات دادند. شرح: علامه ی مجلسی رحمه الله می گوید: اسارت در اینجا به معنای بردگی نیست، بلكه مراد حبس و زندانی نمودن است. شارح خوئی می گوید: بهتر این است كه بگوییم، مراد از اسارت، اشراف و قرب به [صفحه 191] عمل است، یعنی به مقتضای مزاج حیوانی و قوای نفسانی آنان، این خطر وجود داشت كه دنیا آنها را بفریبد و در قید بردگی خود بكشد، اما آنان با دید بصیرت، به آن نگریسته عقل را حاكم و شهوت را، محكوم و مغلوب نمودند و از آن پس، از زخارف و زینت فریبنده ی آن چشم پوشیده و اینها را به رسم فدیه پرداخته، جان خود را نجات دادند. اگر عمیق تر، به این عبارت بنگریم، چنین به نظر می رسد كه ارواح پرواپیشگان و دوستان پروردگار، تقدیس والایی دارند و جایگاه آنان، در این عالم، برخلاف اقتضای طبیعت آنهاست از اینرو، خود را غریب می بینند و تنها آرزوی آنها، نجات خویش و از غربت وارهیدن و به آشیانه پرواز كردن است. آری این ارواح طیبه ی قدسیه، در كالبد و ابدان اسیرند، همانند پرنده ای كه در قفس زندانی و دائما در حال فرار است و سعی آن، در این است كه موانع را از سر راه بردارد، تا به آشیانه ی حقیقی برسد و رفع موانع و تعلقات، در حقیقت فدای آنهاست كه می پردازند، تا به آزادی تمام برسند. ناگفته نماند كه این مطلب با آنچه كه در سابق شرح داده شد، تنافی ندارد و این همان نحوه ی برخورد با دنیاست كه پیش از این، بیان شد. گفتیم اگر رابطه ی انسان با جهان، رابطه ی كشاورز با زراعت گاه و تاجر با تجارت و سوداگری باشد، مورد تایید قرآن و سنت است زیرا اینجا تعلق خاطر نیست و وابستگی وجود ندارد و دنیا تنها وسیله ای است برای رسیدن به هدف، ایده و كمال مطلوب. طبیعی است كه انسان، همچنان به حركت و تلاش، برای رسیدن به هدف و مقصد، ادامه داده و رابطه اش با دنیا، رابطه ی برده و مولا نبوده، بلكه برعكس این ارتباط، نوعی سیادت و آقایی و استخدام دنیا، جهت جلب منفعت، برای جهان دیگر خواهد بود، [صفحه 192] چرا كه در جهان بینی اسلامی، زندگی جاوید در پی این دنیاست. سعادت ابدی و شقاوت نامحدود، محصول كارهای نیك یا بد اینجاست. علاوه بر این، مقام انسانی و ارزشهای والای او، بسی برتر و قابل قیاس، به متاع دنیا نیست كه برای زندگی چند روزه ای، خود را دربند، اسیر و وابسته ی به این جهان مادی سازد.
«و اسرتهم ففدوا انفسهم منها»
صفحه 191، 192.